Kies je first of second focal plane voor je dradenkruis? Dit artikel laat je de beste keuze maken, die het meest geschikt is voor jouw Top schot. Het kiezen tussen een scope met een dradenkruis geplaatst in de eerste of tweede focal plane lijkt misschien eenvoudig, maar er komt toch wat meer bij kijken. Vandaar dat ik in dit artikel uitleg waarvoor je het beste kunt kiezen; een FFP (First focal plane) of SFP (Second focal plane) dradenkruis. Hoe maak je hierin de beste keuze en waarom? Tevens geef ik uitleg over hoe beide type reticles werken. Welke is het beste; FFP of SFP?
(Update: 23-08-2019)
Overzicht First of Second focal plane artikel
- Waar zit de focal plane?
- Hoe werken SFP en FFP dradenkruizen?
- Stukje Draadkruis geschiedenis
- Wat is de beste keuze tussen FFP en SFP?
- Schieten op maximale vergroting met SFP draadkruis
- Problemen met SFP en meten op variërende afstanden
- Voordelen met variabele vergrotingen in FFP dradenkruis
- Nadelen van First focal plane
- Dikkere lijnen bij hogere vergroting in FFP
- Mil-dot of MOA markering aan onderkant van gezichtsveld
- FFP of SFP? Welk systeem is het beste?
- Snel wisselen van vergroting
- Video First versus Second Focal Plane reticle
- Kies je een dradenkruis in first of second focal plane?
- Beste keuzes voor SFP-dradenkruis
- Beste keuzes voor FFP-dradenkruis
- Conclusie SFP-scope of FFP-scope?
- SFP of FFP Richtkijker kopen
Waar zit de focal plane?
Een richtkijker is een lange buis met lenzen en, in het geval van een scope met variabele vergroting, een binnenbuis met de optische lenzen. Deze lenzenbuis zorgt ervoor dat je de vergroting van de richtkijker kunt wijzigen. Binnen deze buis bevindt zich ook een dradenkruis, het werkelijke beeld waarmee je richten kunt. Dit dradenkruis moet voor of achter de lenzenbuis en vergrotingsring worden geplaatst. In een richtkijker met vaste vergroting is er geen lenzenbuis, dus daarbij is dit geen issue.
Hoe werken SFP en FFP dradenkruizen?
Als de dradenkruis in de first focal plane (FFP) is geplaatst, welke voor de optische lenzenbuis en vergrotingsring zit, dan blijft het in dezelfde verhouding tot het doel, ongeacht het vergrotingsniveau van de kijker. Met andere woorden, als de richtkijker het doel vergroot, dan vergroot het ook het dradenkruis. Als het is geplaatst in de second focal plane (SFP), die zich achter de lenzenbuis en vergrotingsring, dan verandert de relatie tussen het doel en het dradenkruis met vergroting. Dit betekent dat wanneer je de vergroting verhoogt, de target groter wordt weergegeven, maar de dradenkruis dezelfde grootte zal behouden. Zie onderstaande afbeelding voor hoe dat in de richtkijker eruit ziet.
De werking van SFP en FFP dradenkruizen in een richtkijker
Stukje Draadkruis geschiedenis
Discussies over de vraag of een eerste – of tweede-focal plane dradenkruis de beste optie is, zijn niet ongebruikelijk. Ik krijg ze erg vaak binnen bij Richtkijkerbestellen. De bepalende factor in jouw keuze is de manier waarop en het doel waarvoor je de richtkijker van plan bent om te gebruiken.
In het verleden vond je FFP reticles alleen in Europese richtkijkers en de SFP-systeem werd beschouwd als de standaard voor de Amerikaanse of Aziatische optiek. Toen Europese optiek-bedrijven voor het eerst de Amerikaanse markt betraden, begonnen ze het SFP dradenkruis te gebruiken. Interessant genoeg kwam er steeds meer vraag naar tactische langeafstand richtkijkers en werd het FFP dradenkruis opeens zeer gewenst in de Verenigde Staten.
Vortex Viper PST Gen II 5-25×50 FFP richtkijker in MOA
Wat is de beste keuze tussen FFP en SFP?
De First of ook wel front focal plane dradenkruizen zijn een betere keuze voor het tactische langeafstand schieten, omdat de dradenkruis subtensions hetzelfde blijven ongeacht het zoomniveau. De voordelen hiervan zijn inschattingen van afstanden met behulp van de MIL-relatie formule. Hiermee kunnen, met behulp van het dradenkruis hold-overs en hold-unders, meerdere target-scenario’s toegepast worden. Tevens kunnen er wind correcties gemaakt worden met behulp van het dradenkruis. Al deze complexe schiet-omstandigheden op variërende afstanden, zijn veel gemakkelijker geworden met een first-focal-plane dradenkruis.
Schieten op maximale vergroting met SFP draadkruis
Het belangrijkste verschil tussen de twee draadkruis-stijlen is eigenlijk heel simpel. Heeft jouw dradenkruis een MIL-dot of ander type is, dat ballistische correcties biedt en het is geplaatst in SFP? Dan zal het alleen de juiste ballistische correctie of voordeel van ranging (afstandmeting) geven als de richtkijker is ingesteld op slechts één vergroting. Meestal is dat de maximale vergroting. Bij sommige richtkijkers kan dat ook een andere, vooraf bepaalde vergroting zijn. In veel gevallen is dit niet zo’n probleem. Als je op een afstand schiet waarvoor ballistische correcties nodig zijn, dan heb je hoogst waarschijnlijk je richtkijker ingesteld op de maximale vergroting.
FFP of SFP? Welk systeem is het beste?
Problemen met SFP en meten op variërende afstanden
Er zijn echter momenten dat je niet op de hoogste vergroting wilt schieten. Misschien wil je het voordeel van een groter gezichtsveld, of je wil maximale helderheid tijdens situaties met weinig licht. In beide gevallen kan dan een lagere vergroting uitkomst bieden. Als je je 20x richtkijker op 10x zet, dan zullen de subtensions voor alle extra richtpunten onder het midden van het dradenkruis verdubbelen in grootte. Dit betekent dat een 1-mil-dot dan een 2-mil-dot wordt. De wijziging van een vergroting van 20 X naar 10 X is niet zo moeilijk om in het veld te berekenen. Maar als je van 20 X naar 13,5 X gaat, dan heb je een wiskundige probleem, welke je niet zo eenvoudig in je hoofd kunt oplossen.
Voordelen met variabele vergrotingen in FFP dradenkruis
Het voordeel dat een FFP dradenkruis biedt, is dat de subtensions altijd hetzelfde blijven ongeacht de vergroting die je kiest. Een 1-mil-dot is een 1-mil-dot, ongeacht de vergroting waarop de richtkijker is ingesteld. Dit betekent dat je ballistische correcties voor de kogelbaan of windinvloeden op exact dezelfde manier kunt maken, zonder je te hoeven bekommeren om de vergroting.
Subtentions Vortex Viper PST Gen II 5-25×50 richtkijkers
Nadelen van First focal plane
Nu vraag je je natuurlijk af waarom ooit nog iemand voor een Second focal plane dradenkruis zou moeten kiezen. Nou, er is een goede reden om toch voor SFP te kiezen! Een dradenkruis geplaatst in de second focal plane verandert namelijk nooit van grootte. Het blijft altijd hetzelfde, zelfs in een richtkijker die in staat is om de grootte van het doel met zesmaal (van 4 X tot 24 X) te vergroten. Met andere woorden, het dradenkruis ziet er altijd hetzelfde uit. Dit lijkt misschien niet zo belangrijk, maar met een FFP-dradenkruis, zullen de dradenkruis-verhoudingen samenvallen naar het doel. Dit betekent dat bij zeer lage vergroting een FFP dradenkruis zeer klein zal verschijnen. In sommige gevallen – afhankelijk van het dradenkruis – zó klein, dat je de richtpunten niet goed genoeg kunt onderscheiden, om ze überhaupt te kunnen gebruiken.
Dikkere lijnen bij hogere vergroting in FFP
Het tegenovergestelde gebeurt als je vergroot met een FFP Dradenkruis. Bij verhoging van de vergroting worden de lijnen in een FFP kruis dus ook dikker. Bij een SFP dradenkruis blijven deze altijd hetzelfde en daarmee ongewijzigd dun. Schiet je altijd op een zelfde afstand, bijvoorbeeld op een 100 meter schietbaan en misschien soms op een 300 meter baan, dan kun je beter kiezen voor een SFP-draadkruis. De lijnen blijven altijd in dezelfde ideale grote en blijven mooi dun. Aangezien je in dat geval geen gebruik maakt van subtentions, heb je een FFP-dradenkruis ook niet nodig.
Mil-dot of MOA markering aan onderkant van gezichtsveld
Daarnaast is het ook zo dat, wanneer een richtkijker met FFP reticle is ingesteld op de maximale vergroting, het laagste extra richtpunt – een mil-dot of MOA markering – onder het midden van het dradenkruis, zou kunnen verschijnen, aan de onderkant van het gezichtsveld. Sommige schutters vinden dit verontrustend. De meest langeafstand-schutters, vooral degenen die strijden in een gevecht met wisselende afstanden, geven echter de voorkeur aan first focal plane reticles.
FFP of SFP? Welk systeem is het beste?
Welk systeem is het beste? FFP of SFP? Eigenlijk geen van beid
e! Met beide systemen kun je ballistische correcties op lange afstand toe passen en beide zijn ze betrouwbaar en duurzaam. Het grote verschil zit hem niet in hoe ze werken, maar in hoe ze gebruikt zullen gaan worden. Als je een doelschutter bent en je alleen bezig houdt met schieten op de 100 meter baan en misschien 300 meter baan, Benchrest of jacht op vaste afstanden op groot wild, dan zal het SFP je goed moeten kunnen bedienen. Aan de andere kant, als je actief bent in ‘battelfield’ situaties, waar je zeer snel schoten moet nemen op zeer lange én zeer korte afstanden, dan hoef je je nooit druk te maken op welke vergroting je scope staat met FFP. Vandaar ook dat militairen in ‘cambat situations’, het liefst kiezen voor First focal plane. Ook voor het precisie lange afstandschieten, de Airsoft sniper en FT-shooting en HFT-schieten is een FFP-richtkijker de beste keuze.
Kies je het beste voor een eerste – of tweede-focal plane dradenkruis?
Snel wisselen van vergroting
Een ander punt om rekening mee te houden bij optiek met grote vergroting is, dat het niet ongebruikelijk is om de vergroting omlaag te zetten, om zo de zichtbare hitte te verminderen, welke kan ontstaan door een hete loop van het geweer. Wanneer je dit doet met een kijker die een SFP-dradenkruis heeft, dan zal opeens het dradenkruis niet meer werken voor correctie. Met een FFP-dradenkruis, maakt dat niks uit.
Video First versus Second Focal Plane reticle
Bron: https://youtu.be/4XgugJSqpoE
Kies je een dradenkruis in first of second focal plane?
Een richtkijker met het dradenkruis in de first focal plane moet voor mij worden ingesteld op ten minste 6 X, om de gemeten hoogteaanpassingen op de dradenkruis te kunnen onderscheiden. Met dat in het achterhoofd, zou ik bij elke vergroting onder 4.5 X, kiezen voor een richtkijker in SFP. Op zeer korte afstanden heb ik de mogelijkheid voor het meten van afstand met de dradenkruis waarschijnlijk niet nodig. Met een vergroting tussen 4.5 X en 8,5 X, is het een ‘kop of munt’ tussen de FFP en SFP draadkruizen. Bij hogere vergrotingen, zou ik in de meeste gevallen kiezen voor een dradenkruis in FFP. Behalve als je nauwkeurig wil schieten op kleine doelen op grote afstanden (precision shots). Tevens zie ik geen voordeel in een FFP kruis als dat dradenkruis mij niet de mogelijkheid geeft voor het meten van iets.
Beste keuzes voor SFP-dradenkruis
Onderstaand zijn omstandigheden en schietdisciplines, waarbij je het beste kunt kiezen voor een richtkijker met SFP-dradenkruis:
- Voor de fun / in de tuin
- 25m en 50m schietbaan
- 100 meter en 300 meter schietbaan
- Benchrest (op hele kleine doelen met grote vergrotingen)
- Jacht op groot wild op vaste afstanden van bijv. 200 meter
- Jagen in dicht begroeide bossen
- Schiet-omstandigheden met weinig licht
Je hebt al een Konus richtkijker met SFP-dradenkruis voor € 54,95 >>
Een Vortex richtkijker met SFP-dradenkruis heb je al vanaf € 160,- >>
Beste keuzes voor FFP-dradenkruis
Hier zijn voorbeelden van schiet-omstandigheden en schietsporten waarbij je het beste kunt kiezen voor een richtkijker met FFP-dradenkruis:
- Jagen op sterk wisselende afstanden van dichtbij tot ver weg
- Militairen in gevechtssituaties
- Airsoft
- Hunter field target schooting
- Field target shooting
- Long range schooting
Je hebt al een Konus of Vortex richtkijker met FFP-dradenkruis vanaf € 429,- >>
Conclusie SFP-scope of FFP-scope?
Keuze voor SFP: Als ik een richtkijker met 10 X vergroting of minder gebruik, dan is een SFP- scope prima. Bij een vergroting van boven de 10 X geef ik de voorkeur aan een dradenkruis gepositioneerd in de front focal plane of een FFP- scope. Echter, schiet je alleen maar op een 100 meter baan en misschien soms op een 300 meter schietbaan, dan zou ik persoonlijk kiezen voor richtkijker met SFP-dradenkruis, wat zorgt voor de kleinste/fijnste dradenkruis afmeting in het algemeen. Bij Benchrest kies je ook het beste voor een SFP-dradenkruis, aangezien het dradenkruis vrij dun blijft bij hoge vergrotingen. SFP is ideaal voor schutters die precisie schoten moeten nemen op (long range) kleine doelen.
Keuze voor FFP: Gebruik je de richtkijker voor de jacht op wild en/of ongedierte op wisselende afstanden, dan is het beter om te kiezen voor FFP. Ook als je schiet op wisselende doelen dichtbij en veraf, dan is FFP de beste optie. Je hoeft je dan niet druk hoeft te maken over de vergroting op je kijker. FFP is dus ideaal als je schiet in snel wisselende en stressvolle schietomstandigheden zowel voor de jacht als voor tactisch gebruik. De subtentions zijn dan op alle afstanden juist. Misschien zie je de dingen heel anders. Je ervaring achter je geweer, met verschillende richtkijkers en op afstand, zal helpen te bepalen wat voor jou de beste optie is.
SFP of FFP Richtkijker kopen
Bij richtkijkerbestellen.nl kun je terecht voor zowel SFP-richtkijkers als FFP-richtkijkers van de merken Konus en Vortex. Zoek je een goedkope of high-end richtkijker? Dan vind je beiden in onze webshop. Heb je nog vragen omtrent dit artikel, neem dan gerust contact met mij op via de Chat rechts onder aan de webshop of via email: info@richtkijkerbestellen.nl. Telefonisch kan ook via 0031 (0)6-53353544.
Aanverwante artikelen over richtkijkers:
- FFP en SFP richtkijker? First Focal Plane of Second Focal Plane?
- 12 Beste lange afstand richtkijkers 2019
- Diamondback Tactical FFP richtkijker nieuw van Vortex
- 15 verschillen nieuwe Vortex Viper PST Gen II 5-25×50 FFP en oude Viper PST Gen I richtkijker
- PST Gen II 2-10×32 FFP richtkijker van Vortex Review
- Vortex Viper XLR 6-24×50 richtkijker review voor lange afstanden met FFP dradenkruis
- Multifunctionele SFP Richtkijker Vortex Viper HS-T 6-24×50, VMR-1 Dradenkruis Review
- 48 meest gestelde vragen over Vortex richtkijkers
- 35 Airsoft richtkijkers en red dots van Konus en Vortex Tips
Ik hoop dat je zo een betere en meer weloverwogen keuze kunt maken voor SFP of FFP en daarmee meer plezier en doelgerichtheid kan krijgen tijdens je schietervaring. Om zo de beste keuze te maken, die het meest geschikt is voor jouw Top schot!
Wat is jouw favoriet; SFP of FFP? Laat het me weten via onderstaand reactieveld.
Met vriendelijke groet,
Chantal Hermkens
www.richtkijkerbestellen.nl
www.survivalgigant.nl/
